چطور مهارت های نرم خودمون رو ارتقا بدیم؟
یک درمانگر موفق فقط به دانش علمی و مهارت‌های تخصصی متکی نیست؛ بلکه توانایی برقراری ارتباط مؤثر، درک احساسات مراجع و مدیریت موقعیت‌های مختلف هم تأثیر زیادی در نتیجه‌ی درمان داره. اینجاست که مهارت‌های نرم (Soft Skills) نقش پررنگی پیدا می‌کنن.
مهارت‌های نرم، مجموعه‌ای از توانایی‌های فردی و اجتماعی هستن که به شما کمک می‌کنن ارتباط بهتری با مراجعین برقرار کنید، اعتمادشون رو جلب کنید و محیط درمانی مثبتی ایجاد کنید. اما چطور می‌تونیم این مهارت‌ها رو تقویت کنیم؟ در ادامه، چند روش ساده اما کاربردی رو بررسی می‌کنیم.
✔️تماس چشمی مناسب داشته باشید.
✔️با سر تکون دادن یا استفاده از تأییدهای کلامی (مثل «متوجه‌ام»، «درسته») نشون بدید که به حرف‌های مراجع توجه می‌کنید.
✔️سوال‌های مرتبط بپرسید تا نشون بدید که واقعاً حرف‌هاش رو درک کردید.
✅مثال: «پس شما احساس می‌کنید که در محیط کار مورد قضاوت قرار می‌گیرید؟ چه چیزی باعث شده این حس رو داشته باشید؟»
✔️به جای قضاوت کردن، سعی کنید دیدگاه مراجع رو بفهمید.
✔️احساساتش رو بدون تحقیر یا کم‌اهمیت جلوه دادن، بپذیرید.
✔️از جملاتی مثل «درکت می‌کنم»، «طبیعیه که چنین احساسی داشته باشی» استفاده کنید.
✅مثال: اگر مراجع از اضطرابش در موقعیت‌های اجتماعی صحبت می‌کنه، می‌تونید بگید:«می‌فهمم که موقعیت‌های اجتماعی برات استرس‌زا هستن، و این خیلی چالش‌برانگیزه. دوست دارم بیشتر بشنوم که چطور با این حس کنار میای.»
✔️از جملات کوتاه و قابل‌فهم استفاده کنید.
✔️تن صدای آرام و اطمینان‌بخش داشته باشید.
✔️از اصطلاحات فنی بیش از حد استفاده نکنید و مفاهیم رو ساده توضیح بدید.
✅چند راه برای گرفتن بازخورد:
✔️از مراجعین بخواید نظرشون رو درباره روش کارتون بگن.
✔️از همکاران درمانگرتون بپرسید که آیا پیشنهادی برای بهبود ارتباطاتتون دارن.
✔️بعد از هر جلسه، از خودتون بپرسید: «آیا می‌تونستم این جلسه رو بهتر مدیریت کنم؟»
✅چند پیشنهاد برای یادگیری بیشتر:
ارتباط بدون خشونت – مارشال روزنبرگ
هنر گوش دادن مؤثر – اریک فروم
وبینارها و کارگاه‌های مرتبط با روان‌درمانی و مهارت‌های بین‌فردی
نتیجه‌گیری: رشد، یک مسیر همیشگیه!
مهارت‌های نرم چیزی نیست که یک‌شبه تقویت بشه. این یک مسیر یادگیری دائمیه که نیاز به تمرین، بازخورد گرفتن و مطالعه‌ی مستمر داره. هر چقدر روی این مهارت‌ها بیشتر کار کنید، درمانگری موفق‌تر، تأثیرگذارتر و محبوب‌تر خواهید بود.
حالا شما بگید: امروز روی کدوم مهارت کار می‌کنید؟ برامون بنویسید!
مهارت‌های نرم، مجموعه‌ای از توانایی‌های فردی و اجتماعی هستن که به شما کمک می‌کنن ارتباط بهتری با مراجعین برقرار کنید، اعتمادشون رو جلب کنید و محیط درمانی مثبتی ایجاد کنید. اما چطور می‌تونیم این مهارت‌ها رو تقویت کنیم؟ در ادامه، چند روش ساده اما کاربردی رو بررسی می‌کنیم.
۱. فعالانه گوش بدید
گوش دادن فعال، یکی از مهم‌ترین مهارت‌هاییه که هر درمانگر باید بهش مسلط باشه. این مهارت یعنی فقط شنونده‌ی صحبت‌های مراجع نباشید، بلکه نشون بدید که کاملاً درگیر گفت‌وگو هستید.چطور این کار رو انجام بدیم؟✔️تماس چشمی مناسب داشته باشید.
✔️با سر تکون دادن یا استفاده از تأییدهای کلامی (مثل «متوجه‌ام»، «درسته») نشون بدید که به حرف‌های مراجع توجه می‌کنید.
✔️سوال‌های مرتبط بپرسید تا نشون بدید که واقعاً حرف‌هاش رو درک کردید.
✅مثال: «پس شما احساس می‌کنید که در محیط کار مورد قضاوت قرار می‌گیرید؟ چه چیزی باعث شده این حس رو داشته باشید؟»
۲. همدلی کنید
همدلی یعنی بتونید دنیا رو از نگاه مراجع ببینید و احساساتش رو درک کنید. وقتی مراجع احساس کنه که شما واقعاً درکش می‌کنید، ارتباط عمیق‌تری با شما برقرار می‌کنه و همکاری بهتری توی فرآیند درمان داره.برای تقویت همدلی:✔️به جای قضاوت کردن، سعی کنید دیدگاه مراجع رو بفهمید.
✔️احساساتش رو بدون تحقیر یا کم‌اهمیت جلوه دادن، بپذیرید.
✔️از جملاتی مثل «درکت می‌کنم»، «طبیعیه که چنین احساسی داشته باشی» استفاده کنید.
✅مثال: اگر مراجع از اضطرابش در موقعیت‌های اجتماعی صحبت می‌کنه، می‌تونید بگید:«می‌فهمم که موقعیت‌های اجتماعی برات استرس‌زا هستن، و این خیلی چالش‌برانگیزه. دوست دارم بیشتر بشنوم که چطور با این حس کنار میای.»
۳. شفاف و واضح صحبت کنید
یکی از ویژگی‌های درمانگران موفق، توانایی انتقال پیام به‌صورت روشن و قابل‌فهمه. توضیحات پیچیده یا مبهم، ممکنه باعث سردرگمی مراجع بشه.برای اینکه شفاف‌تر صحبت کنید:✔️از جملات کوتاه و قابل‌فهم استفاده کنید.
✔️تن صدای آرام و اطمینان‌بخش داشته باشید.
✔️از اصطلاحات فنی بیش از حد استفاده نکنید و مفاهیم رو ساده توضیح بدید.
✅مثال:
به‌جای گفتن:
«این رفتار شما نشان‌دهنده‌ی یک پاسخ اجتنابی در مواجهه با محرک‌های اضطراب‌زا است.»
بگید:
«به نظر میاد وقتی با موقعیت‌های اضطراب‌آور روبه‌رو می‌شی، ترجیح می‌دی از اون‌ها دوری کنی. بیا بررسی کنیم که چطور می‌تونیم این واکنش رو تغییر بدیم.»
به‌جای گفتن:
«این رفتار شما نشان‌دهنده‌ی یک پاسخ اجتنابی در مواجهه با محرک‌های اضطراب‌زا است.»
بگید:
«به نظر میاد وقتی با موقعیت‌های اضطراب‌آور روبه‌رو می‌شی، ترجیح می‌دی از اون‌ها دوری کنی. بیا بررسی کنیم که چطور می‌تونیم این واکنش رو تغییر بدیم.»
۴. بازخورد بگیرید
بهترین راه برای رشد، دریافت بازخورد از دیگرانه. از مراجعین یا همکارانتون بپرسید که چطور می‌تونید ارتباط بهتری برقرار کنید. این کار هم به بهبود مهارت‌هاتون کمک می‌کنه، هم باعث می‌شه حس کنید که در مسیر رشد هستید.✅چند راه برای گرفتن بازخورد:
✔️از مراجعین بخواید نظرشون رو درباره روش کارتون بگن.
✔️از همکاران درمانگرتون بپرسید که آیا پیشنهادی برای بهبود ارتباطاتتون دارن.
✔️بعد از هر جلسه، از خودتون بپرسید: «آیا می‌تونستم این جلسه رو بهتر مدیریت کنم؟»
۵. یادگیری مستمر: کتاب بخونید و در دوره‌ها شرکت کنید
مهارت‌های نرم، مهارت‌هایی نیستن که یک‌بار یاد بگیرید و برای همیشه در اون‌ها استاد بشید. این مهارت‌ها نیاز به تمرین و به‌روزرسانی دارن. خوشبختانه، منابع زیادی وجود دارن که می‌تونن کمکتون کنن در این زمینه پیشرفت کنید.✅چند پیشنهاد برای یادگیری بیشتر:
کتاب‌های پیشنهادی:
هوش هیجانی – دنیل گلمنارتباط بدون خشونت – مارشال روزنبرگ
هنر گوش دادن مؤثر – اریک فروم
دوره‌های آنلاین:
دوره‌های مربوط به مهارت‌های ارتباطی، هوش هیجانی و مدیریت احساساتوبینارها و کارگاه‌های مرتبط با روان‌درمانی و مهارت‌های بین‌فردی
نتیجه‌گیری: رشد، یک مسیر همیشگیه!
مهارت‌های نرم چیزی نیست که یک‌شبه تقویت بشه. این یک مسیر یادگیری دائمیه که نیاز به تمرین، بازخورد گرفتن و مطالعه‌ی مستمر داره. هر چقدر روی این مهارت‌ها بیشتر کار کنید، درمانگری موفق‌تر، تأثیرگذارتر و محبوب‌تر خواهید بود.
حالا شما بگید: امروز روی کدوم مهارت کار می‌کنید؟ برامون بنویسید!
دانلود مقاله
دیدگاه بگذارید
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *